Ngã ba Đồng Lộc (thị trấn Đồng Lộc, huyện Can Lộc, tỉnh Hà Tĩnh) được xếp hạng Khu di tích lịch sử cấp Quốc gia Đặc biệt trên hệ thống đường Hồ Chí Minh huyền thoại. Nơi đây gắn liền với câu chuyện về sự hy sinh anh dũng của tiểu đội 10 cô gái thanh niên xung phong (TNXP) thuộc Tiểu đội 4, Đại đội 552, Tổng đội 55…

Năm 1991, tỉnh Nghệ Tĩnh lại tách ra thành hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh.

Sau khi tách tỉnh, Hà Tĩnh phối hợp với Trung ương Đoàn thanh niên Cộng sản Hồ Chí Minh tiến hành xây dựng Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc tương xứng với tầm vóc chiến thắng, trở thành một tượng đài lịch sử ghi dấu ấn về tinh thần chiến đấu vì miền Nam ruột thịt, vì độc lập dân tộc và thống nhất tổ quốc của tuổi trẻ trên quê hương Hà Tĩnh.

Ngày 9/12/2013, Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định trở thành Khu di tích lịch sử cấp Quốc gia Đặc biệt trên hệ thống đường Hồ Chí Minh huyền thoại.

Khu di tích lịch sử này được đầu tư xây dựng ngày một khang trang, nhiều công trình kiến trúc đặc biệt được xây dựng như: Khu mộ 10 nữ TNXP, Nhà bia tưởng niệm TNXP toàn quốc, Sa bàn chiến đấu, Nhà bảo tàng, Tháp chuông Đồng Lộc, cụm tượng 10 nữ TNXP và nhiều công trình văn hóa tâm linh khác đang được đầu tư xây dựng.

Đến với Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc hiện tại, chắc ít người có thể hình dung được sự hoang sơ của khu di tích này cách đây hàng chục năm.

Những hình ảnh về Khu di tích lịch sử Quốc gia Ngã ba Đồng Lộc cách đây 33 năm đã may mắn được ông Võ Hồng Hải, lúc đó là cán bộ biên tập của Đài truyền thanh huyện Can Lộc (hiện ông Hải là Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy, Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh) chụp và lưu giữ một cách cẩn thận.

“Trước khi tái lập tỉnh Hà Tĩnh, 9/1991, huyện Can Lộc đã rất chủ động tổ chức các hoạt động tri ân tại Ngã ba Đồng Lộc và tích cực xúc tiến lập hồ sơ xin công nhận di tích cấp Quốc gia.

Tiếp nối tinh thần đó, khi được phân công chủ trì ngành văn hoá cùng với huyện Can Lộc, tôi đã cố gắng tham gia đề xuất nâng cấp di tích thành quốc gia đặc biệt, nâng các hoạt động tri ân thành lễ hội thường niên, thành một sản phầm du lịch văn hoá tâm linh trong tua Con đường di sản”, ông Võ Hồng Hải chia sẻ.

Những hình ảnh do ông Võ Hồng Hải, Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh ủy; Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy Hà Tĩnh chụp Khu di tích Ngã ba Đồng Lộc cách đây 33 năm: